25 oktober 2012Wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen
Het kabinet wil de besturen van pensioenfondsen versterken. Dat is nodig vanwege de steeds complexere omgeving waarin de fondsen hun werk doen. Dit vraagt om meer deskundigheid in de besturen en een grotere betrokkenheid van premiebetalers en gepensioneerden. Met dit doel heeft minister Kamp (SZW) in februari 2012 een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer. Naar aanleiding van de kritiek van de Kamer, heeft hij enkeleaanpassingenvoorgesteld.Twee modellenHet wetsvoorstel kent 2 bestuursmodellen waaruit pensioenfondsen kunnen kiezen:
- In het onafhankelijke model bestaat het bestuur helemaal uit externe beroepsbestuurders
- In het paritaire model vormen werkgevers, werknemers en gepensioneerden het bestuur, eventueel met maximaal 2 externe deskundigen
Kamp volgt hiermee de
aanbevelingen van de commissie-Frijnsom onafhankelijke deskundigen meer ruimte te geven.Schematisch zien deze modellen er als volgt uit:
Onafhankelijk model
Paritair model
Bij keuze voor het paritaire model hebben gepensioneerden altijd recht op een kwart van de zetels in het bestuur. Daardoor is medezeggenschap voor gepensioneerden via andere organen, zoalsin het
initiatiefwetsvoorstel Koser Kaya/Blok,overbodig. Ook bepaalt het wetsvoorstel van Kamp dat werkgevers minder zetels krijgen als de pensioenpremie gemaximeerd is. De samenstelling van het bestuur ziet er als volgt uit:
Intern toezichtIn beide modellen is het intern toezicht ondergebracht bij een raad van toezicht, tenminste voor een bedrijfstakpensioenfonds. Ondernemingspensioenfondsen kunnen kiezen tussen een raad van toezicht of een visitatiecommissie. De volgende zaken moeten worden goedgekeurd door de raad van toezicht:
- korte- en langetermijn herstelplan
- jaarverslag/rekening
- actuarile en bedrijfstechnische nota (ABTN)
- profielschets bestuurders
- beloningsbeleid
- liquidatie, splitsing of fusie
Medezeggenschap en verantwoordingIn het paritaire model moet het bestuur verantwoording afleggen aan de Deelnemers- en pensioengerechtigdenraad. Deze heeft beperkte adviesrechten en recht op overleg met de raad van toezicht of visitatiecommissie.In het onafhankelijke model liggen verantwoording en medezeggenschap bij het Belanghebbendenorgaan. Dit orgaan heeft uitgebreide adviesrechten en recht op overleg met de raad van toezicht of visitatiecommissie. Voor een aantal belangrijke besluiten heeft het bestuur goedkeuring nodig van de belanghebbenden, namelijk
- premie, indexatie en beleggingsmix
- korte- en langetermijn herstelplan
> Lees het wetsvoorstelReactiesDe Stichting van de Arbeid vindt dat het wetsvoorstel te weinig rekening houdt met de pension fund governance die nodig is voor uitvoering van pensioenregelingen waarover aan de cao-tafel wordt onderhandeld. Door het pensioenakkoord verschuift de verantwoordelijkheidsverdeling tussen cao-partijen en pensioenfondsbestuur. Maar het wetsvoorstel besteedt geen aandacht aan die verdeling.> Lees de
reactie van de Stichting van de Arbeid> Lees de
reactie van de Pensioenfederatie> Lees het
advies van de Raad van Stateen de
reactie daarop van minister KampVoorgestelde aanpassingenIn reactie op kritiek van de Tweede Kamer, Stichting van de Arbeid en de Pensioenfederatie heeft de minister het wetsvoorstel aangepast. De aanpassingen betreffen de volgende onderwerpen:
- toevoeging van het zogeheten one tier-bestuursmodel, waarin uitvoering en intern toezicht zijn verenigd binnen n bestuur
- vermindering van het aantal goedkeuringsrechten van de raad van toezicht
- mogelijkheid om af te wijken van de verplichting tot beperking van het zetelaantal van werkgevers bij premiemaximalisatie
Initiatiefwetsvoorstel Koser Kaya/BlokIn februari 2012 heeft de Eerste Kamer het initiatiefwetsvoorstel Koser Kaya/Blok aangenomen. Dat beoogt pensioengerechtigden een plek te geven in het bestuur van de bedrijfstakpensioenfondsen. Tijdens het debat over dit initiatiefwetsvoorstel heeft de minister 1 januari 2013 voorgesteld als ingangsdatum, zodat er nog ruimte is om zijn eigen wetsvoorstel te behandelen.In zijn eigen wetsvoorstel is het initiatiefwetsvoorstel in grote lijnen gentegreerd. De minister geeft gepensioneerden ook recht op bestuursdeelname, zij het met een paar verschillen. In het wetsvoorstel Versterking Bestuur Pensionfondsen (VBP) is deelname van gepensioneerden automatisch, zonder raadpleging, maar wel aan een maximum gebonden. Verder is VBP ruimer van strekking, want het recht van gepensioneerden is niet beperkt tot medezeggenschap.Als VBP wordt aangenomen vr de inwerkingtreding van Koser Kaya/Blok op 1 januari 2013, vervalt dit initiatiefvoorstel. Mocht het voorstel van de minister niet worden aangenomen, dan blijft Koser Kaya/Blok staan. Als de behandeling van VBP vertraging oploopt, komt de vraag welke voorstel zal prevaleren weer aan de orde tegen 1 januari 2013.