7 december 2012
SCP: beroep op de burger
SCP rapport: Minder verzorgingsstaat, meer eigen verantwoordelijkheid?Het rapport Een beroep op de burger: Minder verzorgingsstaat, meer eigen verantwoordelijkheid? gaat in op de verschuivingen in verantwoordelijkheden tussen overheid en burger in de afgelopen twee decennia. Een hoofdstuk van het onderzoek is gewijd aan de terugtreding van de overheid op het gebied van nabestaandenpensioen en vervroegde uittreding.De beschrijving van de terugtreding van de overheid op deze gebieden laat zien dat de overheid zonder veel discussie de verantwoordelijkheid meer naar de burger heeft verschoven. De overheid veranderde slechts de wetgeving zodat men in de praktijk meer zelf verantwoordelijk werd voor het inkomen bij vervroegde uittreding of bij het overlijden van de partner. Tijdens de behandeling van de wetswijzigingen kwam volgens de onderzoekers geen duidelijke burgerschapsvisie over de verantwoordelijkheidsverdeling naar voren.Uit de reactie op de vragen in de enqute over het nabestaandenpensioen kan worden opgemaakt dat een groot deel van de bevolking vindt dat mensen zelf moeten zorgen voor inkomen na het overlijden van hun partner, via een verzekering of door te werken. Mocht een nabestaande ondanks een levensverzekering en een baan toch niet genoeg verdienen, dan vindt ruim de helft echter dat de overheid moet bijspringen.Bij het vervroegd pensioen geven veel mensen aan eerder te willen stoppen met werken, liefst op ongeveer 62 jaar. Tegelijkertijd is er het besef dat de collectieve regelingen hiervoor niet meer de ruimte bieden en dat men zelf moet sparen. Toch neemt lang niet iedereen maatregelen voor een eventueel vervroegd uittreden. Gebrek aan geld, het feit dat men zichzelf nog te jong vindt of dat men er nooit over heeft nagedacht zijn veelgenoemde argumenten. Men beseft dus wel dat men zelf verantwoordelijk is, maar handelt er niet naar. Dit kan volgens de onderzoekers op termijn een verdere stijging van de uittreedleeftijd tot gevolg hebben.