Professional of clown?
Sinds het uitbreken van de coronacrisis is er veel aandacht voor
deskundigen, ook wel professionals genoemd. Het woord
'professional' komt van het Latijnse woord 'profiteri'. Dat
betekent 'openlijk verklaren'. Een andere gebruik van het Latijnse
woord 'profiteri' vinden we vandaag de dag terug in het woord
'professie'. Dan betreft het werknemers die zich in een bepaald
domein hebben gekwalificeerd. Zijn noemen zich dan ook vaak een
'professional op het gebied van'.
Voordat men zich een professional kan en mag noemen moeten
opleidingen zijn doorlopen en door het werken in de professie
ervaring, kennis en kunde zijn opgedaan. Professionals verenigen
zich vaak, bijvoorbeeld in de Koninklijke Vereniging van
Marineofficieren, omdat zij zich sterk verbonden voelen met hun
beroep. Het verenigingsblad, in ons geval het Marineblad, houdt
deze professionals op de hoogte over de laatste ontwikkelingen op
hun vakgebied.
De afgelopen jaren merk ik dat, als het gaat om het vervullen
van topfuncties, het zijn van professional 'op het gebied van' niet
altijd op waarde wordt geschat. Zo las ik dat de onlangs
aangestelde brandweercommandant van Rotterdam-Rijnmond, nu nog
gemeentesecretaris van een stad van 51.000 inwoners, geen enkele
brandweerervaring heeft. Opmerkelijk, omdat het korps
Rotterdam-Rijnmond het grootste risicogebied van Nederland
beschermt. Er wonen 1,2 miljoen mensen en het is het meest
complexe, diverse en dynamische verzorgingsgebied van Nederland:
het heeft onder meer een vliegveld, petrochemische industrie en
één van de grootste havens ter wereld.
In de 'Regeling betreffende de eisen van aanstelling en
bevordering voor het personeel brandweerpersoneel in dienst van de
gemeente Rotterdam' staan de eisen waaraan de brandweerprofessional
moet voldoen. Artikel 18: 'De officier kan worden bevorderd tot de
rang van commandeur of tot een hogere rang indien hij het
rijksdiploma commandeur bezit en voldoet aan de door het tot
bevordering bevoegd gezag te stellen eisen van geschiktheid,
bekwaamheid en opleiding. Daarnaast moet hij betrokkene lichamelijk
en geestelijk geschikt is voor de vervulling van deze betrekking.'
De nieuwe brandweercommandant voldoet in de verste verte niet
aan de gestelde eisen maar wordt toch aangesteld. In de regeling is
namelijk ook opgenomen dat Burgemeester en wethouders van het in
dit besluit gestelde kunnen afwijken,' indien dat naar hun oordeel
op grond van de personeelsformatie noodzakelijk is'. Ik kan geen
enkele reden bedenken waarom zijn aanstelling op grond van de
personeelsformatie noodzakelijk is geweest, want er zijn toch
genoeg brandweerofficieren in Nederland die wel aan de eisen
voldoen. Ik moet er niet aan denken dat de nieuwe commandant
B&W gaat adviseren bij een calamiteit in Rijnmond.
Ook bij Defensie hebben we een voorbeeld gehad van een
burgermedewerker die van de één op de andere dag werd bevorderd
tot een opperofficier en plaatsvervangend commandant werd van een
operationeel commando. Als officierenverenigingen hebben we ons
hier tegen verzet. Toen de toenmalige Secretaris-Generaal (SG) onze
klacht niet wilde behandelen hebben we de Nationale Ombudsman
ingeschakeld. Deze heeft ons in het gelijk gesteld: 'Het
behoorlijkheidsvereiste is geschonden door een burgerambtenaar die
niet aan de in de regelgeving gesteld eisen voldeed voor te dragen
voor twee hoge militaire functies'. Ook op twee andere punten zijn
we in het gelijk gesteld: de SG had onze klacht moeten onderzoeken
en niet op voorhand mogen zeggen dat er geen sprake was van een
misstand bij Defensie.
Waar veel militairen destijds terecht moeite mee hadden, en
dat zal nu niet anders zijn bij het brandweerkorps in Rijnmond, is
dat zij aan veel eisen moeten voldoen voordat zij hun uniform met
trots mogen dragen. In de bovengenoemde gevallen worden burgers
benoemd tot officier en mogen zij, zonder dat zij de professionele
kennis en kunde hebben, het uniform dragen. Met het uniform stralen
zij naar hun omgeving, collega's en burgers, uit dat zij voldoen
aan alle eisen die aan het niveau van hun rang zijn gesteld. In
tijden van crisis zijn deze eisen van groot belang. Men moet er
immers vanuit kunnen gaan dat de professional in uniform verstand
van zaken heeft als het gaat om de behandeling of acties die moeten
worden ondernomen. Het niet gehinderd worden door enige kennis en
ervaring leidt onvermijdelijk tot ongelukken. En een professional
die niet gehinderd wordt door enige operationele kennis en kunde is
geen professional maar een clown in een mooi pak. In een
crisissituatie is een clown echter volstrekt overbodig en dus niet
welkom.
Weblog voorzitter KVMO - KTZ Marc de Natris
Bron: https://kvmo.nl/nieuws/weblog-voorzitter/item/1173-professional-of-clown.html